Lenin’in Proleter Devrime Giden Yolda Temel Fikri

Tarihsel süreç içerisinde dünya çeşitli halk devrimleri ve bunların neticelerinde yeni kurulmuş çeşitli düzenler görmüşlerdir. Gerek Asya’nın devi Çin’de 1949 senesinde iktidara gelen komünistler gerek Karayip Adaları’nın devrimci orta sınıf çocukları ve gerek de Vietnam’ı birleştiren hükümet. Marx’ın da kendi zamanında şahit olduğu ve belki de ilk komün deneyi olarak nitelendirebileceğimiz Paris Komünü bu çeşitli sınıf savaşımlarının ve diyalektik ilerlemenin başlangıç noktası sayılabilir. Fakat dünya sahnesinin dinamikleri çoğunlukla “başarı” kavramında vücut bulur ve bunun ehemmiyetini diğer benzer gelişmelerin referans noktası sayar. Burada konu alınan hususta ise öne çıkacak olan 1917 Ekim Devrimi dönemecinde Lenin’in kongrelerde yapmış olduğu açıklamalarda ve yazılarda devrimin nasıl bir niteliğe sahip olacağına dair görüşleridir.

Lenin’in konuşmalarına baktığımızda açıkça gördüğümüz iki şey var: halk ve onun kendi deneyimleri neticesinde şekillenmesi. Kongrelerde yapılan konuşmalar Lenin’in bu hususta, özellikle ayrılmaz ikili sayılan, proleter işçi ve köylü sınıflarının önemli bir rolü olduğunu ve temelde hedeflerinin birbirinden farklılık göstermesi söz konusu olsa da en son noktada birbirleriyle anlaşmaya varmalarının kaçınılmaz olacağına işaret etmektedir. Kendisinin köylüler konusuna fazlasıyla eğilmesi ve proleter işçilerin zaten kendisinden yana bir tavır alıyormuş gibi konuşması, aslında köylülerin en son ikna edilmesi gereken küçük burjuva mensupları olduğunu göstermektedir. Buna birkaç örnek şunlar olabilir: yerel ticarete izin vermeyi teklif etmesi, zor alım yerine vergilendirme sistemini getirmesi ve sosyal demokratların tarım arazilerinin eşit dağılımına dair kanunnameyi Bolşeviklerin hezimetle sonuçlanacağını bildiği halde Sovyetlerden geçirmesine izin vermesi gibi. Bu örneklerden özellikle birincisi açıkça kapitalist bir harekettir zira Lenin’in de belirttiği gibi bu ticaret özgürlüğünün çiftçiye verilmesi ve devlet kapitalizminin uygulanmasıdır. Fakat burada şunu açıklığa kavuşturmak gerekir ki Lenin alınan bu kararın sosyalist düzlemle çelişmediğini kongredeki konuşmasında belirtmiştir ve bu kararı savunmuştur. Kısaca özetlemek gerekirse Lenin, küçük burjuva mensupları (köylüler) için tavizler vermeyi göze almış ve bunları kongredeki konuşmalarında temellendirmiştir.

Daha sonrasındaysa konu devrimin gireceği düzlemin netleştirilmesine geliyor. Genel inanışın aksine Rusya örneğinde devrim, topyekûn bir sosyalist devrim değil, burjuva devriminden bu çizgiye eğilim göstermesi hedeflenmiş bir girişimdir. Az önceki paragrafın da işaret ettiği gibi, devrimin ilk aşaması kolaylıkla proleter sınıfça sağlanmış ve bunun kıra ihraç edilebilmesi günün acentesine dönüşmüştür. Lenin’in konuşmaları gösteriyor ki kentlerdeki işçi hakimiyeti eğer kırda girilecek savaşımla birleştirilmezse sosyalist devrim kendi niteliğini tamamlayamayacak ve bir çıkmaza sürüklenecektir. Bundan dolayı Lenin’in vermiş olduğu tavizler aslında bu fikre sahip olmasından ve bununla birlikte köylülere dair sahip olduğu bir başka fikrinden ileri gelmektedir. Bu ek düşünceye göre köylüler, kesin çizgilerle ayrılamasalar bile, 3 temel sınıfa bölünmüşlerdir: küçük köylüler, orta köylüler ve büyük köylüler. Hatta Lenin bu konudan “… o olmadan sosyalistlerin sosyalist olmadığı şey…” (Lenin, 1997 çev., s. 109) diye bahsederek, bu 3 sınıfın birbirinden “proleter ve yarı proleter” olarak ayrıştırılmasına (Lenin, 1997 çev., s. 109) işaret etmektedir. Bu olgunun gerçekleşmesi neticesinde de kırdaki ilerlemenin başarıya ulaşacağını ve devrimin gerçek özüne yani “sosyalist” özüne ulaşacağına işaret etmektedir.

Her şeyi toparlamak gerekirse Lenin kendi konuşmalarında devrimin 2 aşaması olduğunu söylemektedir. Bu aşamalarda proleter işçi ve köylü sınıfının nerelerde pozisyon aldığını ve onların nasıl değerlendirilmesi gerektiğini (özellikle köylüler) anlatmıştır.

Kaynakça

Lenin, V. İ. (1997). İşçi sınıfının emekçi köylülükle ittifakı üzerine (Kaya, S., Kaya, S. N., Yarkın, İ çev.). İnter Yayınları. (Dietz Verlag-Berlin).